Yunanistan, AB su direktifleri uyarınca gerekli olan sel riski yönetim planlarını tamamlamadığı için Perşembe günü Avrupa Adalet Divanı’nda verilecek kararla karşı karşıya kalacak. Bu karar, Avrupa’nın yeni su dayanıklılığı stratejisini açıkladığı sırada ülkenin su yönetimiyle ilgili sıkıntılarını gözler önüne seriyor.

Avrupa Komisyonu, Yunanistan’ı Su Çerçeve Direktifi (2000/60/EC) kapsamındaki nehir havzası yönetim planlarını ve Taşkın Direktifi (2007/60/EC) kapsamındaki taşkın riski yönetim planlarını sonlandıramadığı için mahkemeye sevk etti. Ayrı bir bekleyen dava, Yunanistan’ın kentsel atık su arıtma gerekliliklerine uymamasıyla ilgilidir.

Mahkeme kararı, Avrupa Çevre Komiseri Jessika Roswall’ın, su ekosistemlerini korurken herkes için temiz ve yeterli su sağlamayı amaçlayan AB’nin su dayanıklılığı stratejisini sunmasından bir gün sonra geldi.

Stratejiye göre, üye devletler 2030 yılına kadar tüketimi en az %10 azaltarak su verimliliğini artırmalı. Roswall, Kathimerini’ye yaptığı yorumlarda, “Yunanistan için %10 hedefi yeterli değil” diyerek, Atina’nın mevcut hidrolojik koşullar altında iki yıl içinde su sıkıntısıyla karşı karşıya kalabileceği yönündeki uyarılar konusunda Yunanistan’daki durumun gayet farkında olduğunu belirtti.

Komiser, su yönetiminde “bütüncül bir yaklaşım” gerektiğini vurgulayarak, Avrupa genelindeki sızıntı ortalamalarının %30 olduğunu, Bulgaristan gibi bazı ülkelerde ise %60’lara ulaştığını belirtti.

Roswall, tüm Avrupa’nın bir su kriziyle karşı karşıya olduğunu belirterek, sorunun yalnızca kuraklık tehdidi altındaki güney ülkelerini değil, aynı zamanda kendi memleketi İsveç gibi kuzey ülkelerini de etkilediğini açıkladı. Bazı üye devletler halihazırda ulusal tüketim azaltma hedefleri belirlediler: Fransa (%10’a kadar), İtalya ve İrlanda (%10-15).

Su kısıtlamaları AB genelinde farklılık göstermektedir. Güney ülkeleri havuz doldurmayı yasaklarken, İsveç bazı bölgelerde hortumla sulamaya kısıtlama getirmektedir. İspanya suyunun %60’ını sulama için yeniden kullanırken Kıbrıs %90’ını kullanıyor, AB genelinde ise bu oran sadece %2,4’tür.

Komisyon, su altyapısını modernize etmek ve dijital çözümler dağıtmak için yıllık 23 milyar avroluk yatırıma ihtiyaç olduğunu tahmin ediyor. Avrupa Yatırım Bankası, 2025-2027 için 15 milyar avroluk bir kredi programı başlatıyor ve toplamda 40 milyar avroya kadar yatırım seferber etmesi bekleniyor.

Yunanistan, 2015 yılından bu yana dokuz su projesi için EIB fonuna erişti; Atina’nın su şirketi EYDAP ise su altyapısı yatırım programını değerlendiriyor.

Roswall, Yunanistan’da ve çoğu üye ülkede eksik olan şeyin kamuoyu bilinci olduğunu vurgulayarak, su dayanıklılığı stratejisinin yalnızca hükümetlerle değil vatandaşlarla da diyaloğu ateşleyeceğini umduğunu söyledi.