Avrupa Birliği’nin 27 üye ülkesinde yaklaşık 373 milyon vatandaş, 6-9 Haziran’da yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy kullanma hakkına sahip.

İşte oylamayla ilgili bilmeniz gereken her şey:

Avrupa Parlamentosu nedir?

Avrupa Parlamentosu (AP), AB’nin üye devletlerin vatandaşlarını temsil eden, doğrudan seçilen tek organıdır. Başlıca işlevleri arasında Avrupa Konseyi tarafından temsil edilen üye devlet hükümetleriyle AB yasalarını müzakere etmek yer alıyor. AP aynı zamanda AB bütçesini de onaylıyor ve uluslararası anlaşmalar ile bloğun genişletilmesine ilişkin oylama yapıyor.

AP, şu anda Alman Ursula von der Leyen’in elinde bulunan Avrupa Komisyonu başkanlığının ve komisyon üyelerinin atanmasını onaylama veya reddetme yetkisi de dahil olmak üzere önemli gözetim sorumluluklarına sahip.

Ulusal parlamentoların aksine, AP’nin kanun teklif etme hakkı yoktur, ancak yalnızca yürütme organı Avrupa Komisyonu tarafından önerilen kanunları müzakere edebilir.

AP, her beş yılda bir seçilen 720 Üyeden (MEP) oluşur. Milletvekilleri daha sonra iki buçuk yıllık bir dönem için başkanlarını seçerler. Giden başkan İtalyan Roberta Metsola’dır.

Kimler oy verebilir?

21 üye ülkede 18 yaş ve üzeri kişiler oy kullanabiliyor. Belçika, Almanya, Avusturya ve Malta’da asgari oy kullanma yaşı 16’dır. Yunanistan’da seçim yılında 17 yaşını dolduran kişiler oy kullanabilirken, Macaristan’da evli bireyler yaşlarına bakılmaksızın oy kullanabilirler.

AB vatandaşları kendi ülkelerinde veya yurt dışından oy kullanabilirler. Çekya, İrlanda, Malta ve Slovakya dışındaki tüm üye ülkelerde yurt dışından oy kullanılmasına izin verilmektedir. Bulgaristan ve İtalya’da bu hak yalnızca AB içinde yaşayanlar için geçerlidir.

Başka bir AB ülkesinde yaşayan vatandaşlar, menşe ülkelerinden veya ikamet ettikleri ülkelerden adaylara oy vermeyi tercih edebilir.

Seçmen hangi ülkenin milletvekiline oy vereceğini seçmek zorunda ancak her iki ülkede de aynı anda oy kullanmak yasal değil.

Nasıl oy verilir?

Bazı üye ülkelerde seçmenler yalnızca tercih ettikleri adayların sıra değişikliğine izin vermeyen kapalı listeleri tercih ederken, bazılarında ise tercihli sistemle bireysel adayları seçebilmektedir.

Ulusal yasalara bağlı olarak, yurtdışındaki bazı seçmenler posta yoluyla veya elektronik ortamda ulusal büyükelçiliklerinde oy kullanabilirler.

Kimler aday olabilir?

Seçmenler, ülkeye bağlı olarak bireysel adaylar veya siyasi parti delegeleri arasından seçim yapabilir. Seçildikten sonra her ulustan politikacılar, siyasi yönelimlerine göre Parlamentoyu oluşturan Avrupa gruplarına akacak.

Almanya’nın da aralarında bulunduğu bazı üye ülkeler, Avrupa seçimlerinde yalnızca siyasi parti veya siyasi dernek adaylarının adaylığına izin veriyor.

Seçilen kişiler ulusal hükümetlerde veya AB Komisyonu, Adalet Divanı veya Sayıştay gibi diğer siyasi organlarda görev alamazlar. Tüm adayların AB vatandaşı olması gerekiyor.

2024 seçim tahminleri

Bloğun istatistik kurumu Eurostat’ın Nisan ayında yaptığı bir ankete göre, 10 AB vatandaşından altısı bu seçimlerde oy kullanmaya ilgi duyduğunu belirtti. Anket toplayıcı Europe Elects’in Nisan ayında yaptığı tahmine göre AP’de mevcut 720 sandalyeden merkez sağ Avrupa Halk Partisi (EPP) Grubu, merkez sol Sosyalistler ve Demokratlar İlerici İttifakı (S&D) 183 sandalye kazanacak. ) 140, Yenileme Avrupa (RE) ve Avrupalı ​​Muhafazakarlar ve Reformistler (ECR) 86, Kimlik ve Demokrasi (ID) 84, diğer partiler ise kalan 141 sandalyeyi kazandı.

2019 seçim sonuçları

Önceki seçimler, geleneksel merkez sağ ve merkez sol blokların daha küçük partilere karşı zemin kaybetmesiyle siyasette önemli bir değişime işaret ediyordu.

EPP ve merkez sol Sosyalist ve Demokratlar İlerici İttifakı (S&D), uzun süredir devam eden çoğunluklarını kaybederek toplam sandalye sayısının 76’ya düştüğünü gördü.

Bu, Renew Europe ve Greens/EFA gibi merkezci ve AB yanlısı grupların desteklenmesini ve daha geniş bir koalisyon oluşturulmasını gerektirdi.

Oylamaya katılım oranı 2014’e göre %8 artışla %50,66 ile 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı; bu da iklim değişikliği, göç ve ekonomik eşitsizlik gibi konulara halkın ilgisinin arttığını gösteriyor.

[Reuters]